Wednesday, December 4, 2013

Gurucharitra Adhyay 30 गुरुचरित्र अध्याय ३०


Gurucharitra Adhyay 30 
Gurucharitra Adhyay 30 is in Marathi. Name of this Adhyay is PretanganaShoko.
गुरुचरित्र अध्याय ३० 
श्रीगणेशाय नमः । श्रीसरस्वत्यै नमः । श्रीगुरुभ्यो नमः । 
नामधारक शिष्यराणा । लागे सिद्धाचिये चरणां । 
विनवीतसे कर जोडून । भक्तिभावेंकरोनियां ॥ १ ॥ 
जय जया सिद्धमुनि । तूंचि तारक भवार्णी । 
अज्ञानतिमिर नासोनि । ज्योतिःस्वरुप तूंचि होसी ॥ २ ॥ 
अविद्यामायासागरीं । बुडालों होतों महापुरीं । 
तुझी कृपा जाहली तरी । तारिलें मातें स्वामिया ॥ ३ ॥ 
तुवां दाविला निजपंथ । जेणें जोडे परमार्थ । 
विश्र्वपालक गुरुनाथ । तूंचि होसी स्वामिया ॥ ४ ॥ 
गुरुचरित्र सुधारस । तुवां पाजिला आम्हांस । 
तृप्त न होय गा मानस । तृषा आणिक होतसे ॥ ५ ॥ 
तुवां केलिया उपकारासी । उत्तीर्ण नव्हे मी वंशोवंशी । 
निजस्वरुप आम्हांसी । दाविलें तुम्ही सिद्धमुनि ॥ ६ ॥ 
मागें कथा निरोपिलीसी । अभिनव जाहलें सृष्टीसी । 
पतिताकरवीं ख्यातीसी । वेद चारी म्हणविले ॥ ७ ॥ 
त्रिविक्रम महामुनेश्र्वरासी । बोधिलें ज्ञान प्रकाशीं । 
पुढें कथा वर्तली कैशी । विस्तारावें दातारा ॥ ८ ॥ 
ऐकोनि शिष्याचें वचन । संतोषला सिद्ध आपण । 
प्रेमभावें आलिंगोन । आश्र्वासीतसे तये वेळीं ॥ ९ ॥ 
धन्य धन्य शिष्यमौळी । तुज लाधलें अभीष्ट सकळी । 
गुरुची कृपा तात्काळी । जाहली आतां परियेसा ॥ १० ॥ 
धन्य धन्य तुझी वाणी । वेध लागला श्रीगुरुचरणीं । 
तूंचि तरलासा भवार्णी । सकळाभीष्टें साधतील ॥ ११ ॥ 
 तुवां पुसिला वृत्तांत । संतोष झाला आजि बहुत । 
श्रीगुरुमहिमा असे ख्यात । अगम्य असे सांगता ॥ १२ ॥ 
एकेक महिमा सांगतां । विस्तार होईल बहु कथा । 
संकेतमार्गे तुज आतां । निरोपीतसे परियेसीं ॥ १३ ॥ 
पुढें असतां वर्तमानीं । तया गाणगग्रामभुवनीं । 
महिमा होतसे नित्यनूतनी । प्रख्यातरुप होऊनियां ॥ १४ ॥ 
त्रयमूर्तीचा अवतार । झाला नृसिंहसरस्वती नर । 
महिमा त्याची अपरांपर । सांगतां अगम्य परियेसा ॥ १५ ॥ 
महिमा तया त्रयमूर्तीची । सांगतां शक्ति आम्हां कैची । 
काया धरुनि मानवाची । चरित्र केलें भूमीवरी ॥ १६ ॥ 
तया स्थानीं असतां गुरु । ख्याति झाली अपरांपरु । 
प्रकाशत्व चारी राष्ट्र । समस्त येती दर्शना ॥ १७ ॥ 
येती भक्त यात्रेसी । एकोभावें भक्तीसी । 
श्रीगुरुदर्शनमात्रेसीं । सकळाभीष्ट पावती ॥ १८ ॥
 दैन्य पुरुष होती श्रियायुक्त । वांझेसी पुत्र होय त्वरित । 
कुष्ठें असेल जो पीडित । सुवर्ण होय देह त्याचा ॥ १९ ॥ 
अक्षहीना अक्ष येती । बधिर कर्णी ऐकती । 
आपस्मारादि रोग जाती । श्रीगुरुचरणदर्शनमात्रें ॥ २० ॥ 
परीस लागतां लोहासी । सुवर्ण होय नवल कायसी । 
श्रीगुरुकृपा होय ज्यासी । सकळाभीष्ट पाविजे ॥ २१ ॥ 
ऐसें असतां वर्तमानीं । उत्तर दिशे माहुरस्थानीं । 
होता विप्र महाधनी । नाम तया ' गोपीनाथ ' ॥ २२ ॥ 
तया पुत्र होऊनि मरती । करी दुःख अनेक रीतीं । 
दत्तात्रेया आराधिती । स्त्रीपुरुष दोघेजण ॥ २३ ॥ 
पुढें जाहला आणिक सुत । तया नाम ठेविती ' दत्त ' । 
असती आपण धनवंत । अति प्रीतीं वाढविलें ॥ २४ ॥ 
एकचि पुत्र तया घरीं । अति प्रीति तयावरी । 
झाला पांच संवत्सरी । व्रतबंध केला तयासी ॥ २५ ॥ 
वर्षे बारा होतां तयासी । विवाह करिती प्रीतीसी । 
सुरुप पाहुनी नवरीसी । सासूसासर्‍यांसी महाप्रेम ॥ २६ ॥ 
मदनाचे रतीसरसी । रुप दिसे नोवरीसी । 
अति प्रीति सासूश्र्वशुरासी । महाप्रेमें प्रतिपाळिती ॥ २७ ॥ 
दंपती एकचि वयेसीं । अति प्रिय महा हर्षी । 
वर्धता झाली षोडशी । वर्शे तया पुत्रासी ॥ २८ ॥ 
दोघें सुंदर सुलक्षण । एकापरीस एक प्राण । 
न विसंबिती क्षण क्षण । अतिप्रिय परियेसा ॥ २९ ॥ 
ऐसी प्रेमें असतां देखा । व्याधि आली त्या पुरुषा । 
अनेक औषधें देतां ऐका । आरोग्य नोहे तयासी ॥ ३० ॥ 
नवचे अन्न तयासी । सदा राहे उपवासी । 
त्याची भार्या प्रीतीसी । आपण न घे सदा अन्न ॥ ३१ ॥ 
पुरुषावरी आपुला प्राण । करी नित्य उपोषण । 
पतीस देतां औषधें जाण । प्राशन करी परियेसा ॥ ३२ ॥ 
येणेंपरी तीन वर्षी । झाली व्याधि-क्षयासी । 
 पतिव्रता स्त्री कैसी । पुरुषासवें कष्टतसे ॥ ३३ ॥ 
पुरुषदेह क्षीण झाला । आपण तयासरसी अबला । 
तीर्थ घेऊनि चरणकमळा । काळ क्रमी तयाजवळी ॥ ३४ ॥ 
दुर्गंधि झाले देह त्याचें । जवळी न येती वैद्य साचे । 
पतिव्रता सुमन तिचें । न विसंबेचि क्षणभरी ॥ ३५ ॥ 
जितुकें अन्न पतीसी । तितुकेचि ग्रास आपणासी । 
जैसें औषध देती त्यासी । आपण घेतसे परियेसा ॥ ३६ ॥ 
मातापिता दायाद गोती । समस्त तिसी वारिती । 
पतिव्रता ज्ञानवंती । न ऐके बोल कवणाचे ॥ ३७ ॥ 
दिव्यवस्त्रादि आभरणें । त्यजिलीं समस्त भूषणें । 
पुरुषावरी आपुला प्राण । काय सुख म्हणतसे ॥ ३८ ॥ 
उभयतांचीं मातापितां । महाधनिक श्रीमंता । 
 पुत्रकन्येसी पाहतां । दुखः करिती परियेसा ॥ ३९ ॥ 
अनेक जपानुष्ठान । मंत्रविद्या महा हवन । 
अपरिमित ब्राह्मणभोजन । करविताति अवधारा ॥ ४० ॥ 
अनेक परींचे वैद्य येती । दिव्य रस-औषधें देती । 
शमन नव्हे कवणें रीतीं । महाव्याधीनें व्यापिलें ॥ ४१ ॥ 
पुसती आपल्या ज्योतिष्यासि । पूजा करिती कुळदेवतांसी । 
कांहीं केलिया पुत्रासी । आरोग्य नोहें सर्वथा ॥ ४२ ॥ 
वैद्य म्हणती तये वेळीं । नव्हें बरवें त्यासी अढळी । 
राखील जरी चंद्रमौळी । मनुष्ययत्न नव्हे आतां ॥ ४३ ॥ 
ऐसें ऐकोनि मातापिता । दुःखें दाटलीं करिती चिंता । 
जय जया जगन्नाथा । दत्तात्रेया गुरुमूर्ति ॥ ४४ ॥ 
आराधोनियां तुम्हांसी । पुत्र लाधलों संतोषी । 
 पापरुप आपणासी । निधान केवीं राहों पाहे ॥ ४५ ॥ 
एकचि पुत्र आमचे वंशी । त्यातें जरी न राखिसीं । 
प्राण देऊं तयासरसी । दत्तात्रेया स्वामिया ॥ ४६ ॥ 
ऐसें नानापरी देखा । दुःख करिती जननीजनका । 
वारीतसे पुत्र ऐका । मातापिता आलिंगोनि ॥ ४७ ॥ 
म्हणे आपुले भोग सरले । जितुके ऋण तुम्हां दिधलें । 
अधिक कैचे देऊं भले । ऋणानुबंध न चुकेचि ॥ ४८ ॥ 
ऐसें ऐकोनि मातापिता । दोघें जाहली मूर्च्छागता । 
पुत्रावरी लोळतां । महादुःखें दाटोनियां ॥ ४९ ॥ 
म्हणती ताता पुत्रराया । आमुची आशा झाली वायां । 
पोषिसी आम्हां म्हणोनियां । निश्र्चय केला होता आपण ॥ ५० ॥ 
 उबगोनियां आम्हांसी । सोडूनि केवीं जाऊं पाहसी । 
वृद्धाप्यपणीं आपणांसी । धर्म घडे केवीं तुज ॥ ५१ ॥ 
ऐकोनि मातापिता वचन । विनवीतसे आक्रंदोन । 
करणीं ईश्र्वराधीन । मनुष्ययत्न काय चाले ॥ ५२ ॥ 
मातापित्यांचे ऋण । पुत्रें करावें उत्तीर्ण । 
तरीच पुत्रत्व पावणें । नाहीं तरी दगडापरी ॥ ५३ ॥ 
मातेनें केले मज पोषण । एके घडीचे स्तनपान । 
 उत्तीर्ण नव्हे भवार्ण । जन्मांतरी येऊनियां ॥ ५४ ॥ 
आपण जन्मलों तुमचे उदरीं । कष्ट दाविले अतिभारी । 
सौख्य न देखां कवणेपरी । ऐसा आपण पापी देखा ॥ ५५ ॥ 
आतां तुम्हीं दुःख न करणें । परमार्थी दृष्टी देणें । 
जैसें कांहीं असेल होणें । ब्रह्मादिकां न सुटेचि ॥ ५६ ॥ 
येणेंपरी जननीजनकां । संभाषीतसे पुत्र निका । 
तेणेपरी स्त्रियेसी देखा । सांगतसे परियेसा ॥ ५७ ॥ 
म्हणे ऐक प्राणेश्र्वरी । झाले आमुचे दिवस सरी । 
मजनिमित्तें कष्टलीस भारी । वृथा गेले कष्ट तुझे ॥ ५८ ॥ 
पूर्वजन्मींचे वैरपण । तुजसी होता माझा शीण । 
म्हणोनि तूंते दिधलें जाण । जन्मांतरीचे कष्ट देखा ॥ ५९ ॥ 
तूं जरी रहासी आमुचे घरीं । तुज पोशितील परिकरी । 
तुज वाटेल कष्ट भारी । जाईं आपुले माहेरा ॥ ६० ॥ 
ऐसें तुझें सुंदरपण । न लाधे आपण दैवहीन । 
न राहे तुझें अहेवपण । माझें अंग स्पर्शतां ॥ ६१ ॥ 
ऐकोनि पतीचें वचन । मूर्च्छा आली तत्क्षण । 
माथा लावूनियां चरणा । दुःख करी तये वेळीं ॥ ६२ ॥ 
म्हणे स्वामी प्राणेश्र्वरा । तुम्ही मज न अव्हेरा । 
तुम्हांसरी दातारा । आणिक नाहीं गति आपणा ॥ ६३ ॥ 
जेथें असे तुमचा देह । सवेंचि असे आपण पाहे । 
मनीं न करा संदेह । समागमी तुमची आपण ॥ ६४ ॥ 
ऐसे दोघांचिया वचनी । ऐकोनियां जनकजननी । 
 देह टाकोनियां धरणीं । दुःख करिती तयेवेळीं ॥ ६५ ॥ 
उठवूनियां श्र्वशुरासी । संबोखीतसे सासूसी । 
न करा चिंता, हा भरंवसीं । पति आपुला वांचेल ॥ ६६ ॥ 
विनवीतसे तये वेळीं । आम्हां राखेल चंद्रमौळी । 
पाठवा एखाद्या स्थळीं । पति आपुला वांचेल ॥ ६७ ॥ 
सांगती लोक महिमा ख्याति । नृसिंहसरस्वती श्रीगुरुमूर्ति । 
गाणगापुरी वास करिती । तया स्वामी पहावें ॥ ६८ ॥ 
त्याचे दर्शनमात्रेसीं । आरोग्य होईल पतीसी । 
आम्हां पाठवा त्वरितेसीं । म्हणोनि चरणा लागली ॥ ६९ ॥ 
मानवली गोष्ट समस्तामसी । मातापिताश्र्वशुरांसी । 
निरोप घेऊनि सकळिकांसी । निघती झाली तये वेळीं ॥ ७० ॥ 
तया रोगिया करोनि डोली । घेवोनि निघाली ते बाळी । 
विनवीतसे तये वेळीं । आपले सासूश्र्वशुरांसी ॥ ७१ ॥ 
स्थिर करुनि अंतःकरण । सुखें रहावें दोघेंजण । 
पति असे माझा प्राण । राखील माझें कुळदैवत ॥ ७२ ॥ 
म्हणोनि सासूश्र्वशुरांसी । नमन करी प्रीतीसीं । 
आशीर्वाद देती हर्षी । अहेवपण स्थिर होय ॥ ७३ ॥ 
तुझे दैवें तरी आतां । आमुचा पुत्र वांचो वो माता । 
म्हणोनि निघाले बोळवीत । आशीर्वाद देताति ॥ ७४ ॥ 
येणेंपरी पतीसहित । निघती झाली पतिव्रता । 
क्वचित्काळ मार्ग क्रमितां । आली गाणगापुरासी ॥ ७५ ॥ 
मार्ग क्रमितां रोगियासी । अधिक जाहला त्रिदोषी । 
उतरतां ग्रामदेशीं । अतिसंकट जाहले पैं ॥ ७६ ॥ 
 विचारितां श्रीगुरुसी । गेले होते संगमासी । 
जावें म्हणोनि दर्शनासी । निघती झाली तये वेळीं ॥ ७७ ॥ 
पतिव्रता तये वेळ । आली आपुले पतिजवळ । 
पहातां झाला अंतःकाळ । प्राण गेला तत्क्षणी ॥ ७८ ॥ 
आकांत करी ते नारी । लोळतसे धरणीवरी । 
भोंसकूनि घ्यावया घेतां सुरी । वारिती तियेसी ग्राम लोक ॥ ७९ ॥ 
आफळी शिर भूमीसी । हाणी उरीं पाषाणेसी । 
 केश मोकळे आक्रोशी । प्रलापीतसे परियेसा ॥ ८० ॥ 
हा हा देवा काय केले । कां मज गाईसी गांजिलें । 
आशा करुनि आल्यें । राखिसी प्राण म्हणोनि ॥ ८१ ॥ 
पूजेसी जातां देउळांत । पुढें देऊळचि करी अतिघात । 
ऐसें ऐकों कानीं मात । दृष्टांत झाला आपणासी ॥ ८२ ॥ 
उष्णकाळीं तापोनि नरु । ठाकोनि जाय एखादा तरु । 
वृक्षचि पडे आघात थोरु । तयापरी झालें मज ॥ ८३ ॥ 
तृषेकरुनि पीडित । जाय मनुष्य गंगेंतं । 
संधी सुसरी करी घात । तयापरी मज झालें ॥ ८४ ॥ 
 व्याघ्रभयें पळे धेनु । जाय आधार म्हणोनु । 
तेथेंचि वधिती यवनु । तयापरी झाले मज ॥ ८५ ॥ 
ऐसी पापी दैवहीन । आपुले पतीचा घेतला प्राण । 
मातापितरांसी त्यजून । घेवोनि आल्यें विदेशीं ॥ ८६ ॥ 
येणेंपरी दुःख करीत । पाहूं आले जन समस्त । 
संभाषिताति दुःख शमता । अनेकपरीकरुनियां ॥ ८७ ॥ 
वारिताति नारी सुवासिनी । कां वो दुःख करिसी कामिनी । 
विचार करी अंतःकरणीं । होणार न चुके सकळिकांसी ॥ ८८ ॥ 
ऐसें म्हणतां नगरनारी । तिसी दुःख झालें भारी । 
आठवीतसे परोपरी । आपुलें जन्मकर्म सकळ ॥ ८९ ॥ 
ऐका तुम्ही मायबहिणी । आतां कैसी वांचूं प्राणीं । 
पतीसी आल्यें घेऊनि । याची आशा करोनियां ॥ ९० ॥ 
आतां कवणा शरण जावें । राखेल कोण मज जीवें । 
प्राणेश्र्वरा त्यजूनि जीवें । केवीं वांचूं म्हणतसे ॥ ९१ ॥ 
बाळपणीं गौरीसी । पूजा केली शंकरासी । 
विवाह होतां परियेसीं । पूजा केली मंगळागौरी ॥ ९२ ॥ 
अहेवपणाचे आशेनीं । पूजा केली म्यां भवानी । 
सांगती मातें सुवासिनी । आनेकपरी व्रतादिकें ॥ ९३ ॥ 
जें जें सांगती मातें व्रत । केली पूजा अखंडित । 
समस्त जाहलें आतां व्यर्थ । रुसली गौरी आपणावरी ॥ ९४ ॥ 
आतां माझिये हळदीसी । चोर पडले गळेसरसी । 
सर्वस्व दिधलें वन्हीसी । कंकण-कंचुकी परियेसा ॥ ९५ ॥ 
कोठे गेलें माझें पुण्य । वृथा पूजिला गौरीरमण । 
कैसे केलें मज निर्वाण । ऐका मायबहिणी हो ॥ ९६ ॥ 
केवीं राहूं आतां आपण । पति होता माझा प्राण । 
लोकांसरिसा नोहे जाण । प्राणेश्र्वर परियेसा ॥ ९७ ॥ 
ऐसें नानापरी देखा । करी पतिव्रता दुःखा । 
पतीच्या पाहूनियां मुखा । आणिक दुःख अधिक करी ॥ ९८ ॥ 
आलिंगोनि प्रेतासि । रोदन करी बहुवसी । 
 आठवी आपुले पूर्व दिवसी । पूर्वस्नेह तये वेळीं ॥ ९९ ॥ 
म्हणे पुरुषा प्राणेश्र्वरा । कैसें माझे त्याजिलें करा । 
उबग आला तुम्हां थोरा । म्हणोनि मातें उपेक्षिलें ॥ १०० ॥ 
कैसी आपण दैवहीन । तटाकीं खापर लागतां भिन्न । 
होतासि तूं निधान । आयुष्य तुझें उणें जहालें ॥ १०१ ॥ 
 तुमचे मातापितयांसी । सांडूनि आणिलें परदेशीं । 
जेणेंपरी श्रावणासी । वधिलें राये दशरथें ॥ १०२ ॥ 
तैसी तुमचीं जनकजननी । तुम्हां आणिलें त्यजूनि । 
तुमची वार्ता ऐकोनि । प्राण त्यजितील दोघेजण ॥ १०३ ॥ 
तीन हत्या भरवंसी । घडल्या मज पापिणीसी । 
वैरिणी होय मी तुम्हांसी । पतिघातकी आपण सत्य ॥ १०४ ॥ 
ऐशी पापिणी चांडाळी । निंदा करिती लोक सकळीं । 
प्राण घेतला मींचि बळी । प्राणेश्र्वरा दातारा ॥ १०५ ॥ 
स्त्री नव्हे मी तुमची वैरी । जैसी तिखट शस्त्र सुरी । 
वेधिली तुमचे शरीरीं । घेतला प्राण आपणचि ॥ १०६ ॥ 
मातापिता बंधु सकळीं । जरी असती तुम्हांजवळी । 
मुख पाहाती अंतःकाळीं । त्यांसि विघ्न आपण केलें ॥ १०७ ॥ 
माझ्या वृद्ध सासूसासर्‍यांस । होती तुमची आस । 
 पुरला नाहीं त्यांचा सोस । त्यातें सांडोनि केवीं जाता ॥ १०८ ॥ 
एकचि उदरीं तुम्ही त्यांसी । उबगलेति पोसावयासी । 
आम्हां कोठे ठेवूनि जासी । प्राणेश्र्वरा दातारा ॥ १०९ ॥ 
आतां आपण कोठे जावें । कवण मातें पोसील जीवें । 
न सांगतां आम्हांसी बरवें । निघोनि गेलासी प्राणेश्र्वरा ॥ ११० ॥ 
तूं माझा प्राणेश्र्वरु । तुझें ममत्व केवीं विसरुं । 
लोकांसमान नव्हसी नरु । प्रतिपाळिलें प्रीतिभावें ॥ १११ ॥ 
कधीं नेणे पृथकशयन । वामहस्त उसेवीण । 
फुटतसे अंतःकरण । केवीं वांचों प्राणेश्र्वरा ॥ ११२ ॥ 
किती आठवूं तुझे गुण । पति नव्हसी माझा प्राण । 
सोडोनि जातोसि निर्वाण । कवणेपरी वांचूं मी ॥ ११३ ॥ 
आतां कवण वार्‍या जाणें । कवण घेतील मज पोसणें । 
' बालविधवा ' म्हणोनि जन । निंदापवाद ठेविती ॥ ११४ ॥ 
एकही बुद्धि मज न सांगतां । त्यजिला आत्मा प्राणनाथा । 
 कोठें जावें आपण आतां । केशवपन करुनि ॥ ११५ ॥ 
तुझे प्रेमें होतें भरल्यें । मातापितयांतें विसरल्यें । 
त्यांचे घरा नाहीं गेल्यें । बोलावणी नित्य येती ॥ ११६ ॥ 
केवीं जाऊं त्यांच्या घरा । उपेक्षितील प्राणेश्र्वरा । 
 दैन्यवृत्तीं दातारा । चित्तवृत्ति केवीं धरुं ॥ ११७ ॥ 
जंववरी होतासी तूं छत्र । सर्वां ठायीं मी पवित्र । 
मानिती सकळ इष्टमित्र । आतां निंदा करतील ॥ ११८ ॥ 
सासूश्र्वशुरापाशीं जाणे । मज देखतां त्याहीं मरणें । 
गृह जहालें अरण्य । तुम्हांविणें प्राणेश्र्वरा ॥ ११९ ॥ 
घेवोनि आल्यें आरोग्यासी । येथें ठेवूनि तूंम्हांसी । 
केवीं जाऊं घरासी । राक्षसी मी पापीण ॥ १२० ॥ 
ऐसें नानापरी ते नारी । दुःख करी अपरांपरी । 
इतुकें होतां अवसरीं । आला तेथे सिद्ध एक ॥ १२१ ॥ 
भस्मांकित जटाधारी । रुद्राक्षमाळाभूषण-अळंकारी । 
त्रिशूळ धरिला असे करीं । येऊनि जवळी उभा ठेला ॥ १२२ ॥ 
संभाषीतसे तया वेळीं । कां वो प्रलापिसी स्थूळीं । 
जैसें लिहिलें कपाळीं । तयापरी होतसें ॥ १२३ ॥ 
पूर्वजन्मीचें तपफळ । भोगणें आपण हें अढळ । 
वायां रडसी निर्फळ । शोक आतां करुं नको ॥ १२४ ॥ 
दिवस आठ जरी तूं रडसी । न ये प्राण प्रेतासी । 
 जैसें लिहिलें ललाटेसी । तयापरी घडेल जाण ॥ १२५ ॥ 
मूढपणें दुःख करिसी । समस्तां मरण तूं जाणसी । 
कवण वांचला असे धरित्रीसी । सांग आम्हांसी म्हणतसे ॥ १२६ ॥ 
आपुला म्हणसी प्राणेश्र्वरु । कोठें उपजला तो नरु । 
तुझा जन्म झाला येरु । कवण तुझी मातापिता ॥ १२७ ॥ 
पूर येतां गंगेंत । नानापरीचीं काष्टें वाहत । 
 येऊनि एके ठायीं मिळत । फांकती आणिक चहूंकडे ॥ १२८ ॥ 
पाहें पां एका वृक्षावरी । येती पक्षी अपरांपरी । 
क्रमोनि प्रहर चारी । जाती मागुती चहूंकडे ॥ १२९ ॥ 
तैसा हा संसार जाण नारी । कवण वाचला असे स्थिरी । 
मायामोहें कलत्रपुत्रीं । पति म्हणसी आपुला ॥ १३० ॥ 
गंगेमध्यें जैसा फेन । तेणेपरी देह जाण । 
 स्थिर नोहे, याचि कारण । शोक वृथा करुं नको ॥ १३१ ॥ 
पंचमहाभूतात्मक देह । तत्संबंधीं गुण पाहें । 
आपुलें कर्म कैसें आहे । तैसा गुण उद्भवे ॥ १३२ ॥ 
गुणानुबंधें कर्में घडती । कर्मासारखी दुःख प्राप्ति । 
मायामोहाचिया रीतीं । मायाभयसंबंधें ॥ १३३ ॥ 
मायासंबंधें मायागुण । उपजे सत्व-रज-तमोगुण । 
येणेंचि तीन्ही देह जाण । त्रिगुणात्मक देह हा ॥ १३४ ॥ 
हा संसार वर्तमान । समस्त कर्माचे अधीन । 
सुखदुःख आपुले गुण । भोगिजे आपुलें आर्जव ॥ १३५ ॥ 
कल्पकोटी दिवसवरी । देवांस आयुष्य आहे जरी । 
त्यांसी काळ न चुके सरी । मनुष्याचा कवण पाड ॥ १३६ ॥ 
काळ समस्तांसी कारण । कर्माधीन देह-गुण । 
स्थिर कल्पितां साधारण । पंचभूत देहासी ॥ १३७ ॥ 
काळ-कर्म-गुणाधीन । पंचभूतात्मक देह जाण । 
उपजतां संतोष नको मना । मेलिया दुःख न करावें ॥ १३८ ॥ 
जघीं गर्भ होता नरु । जाणिजे नश्य म्हणोनि प्रख्याते थोरु । 
त्याचे जैसे गुणकर्म-विवरु । तैसें मरण जन्म परियेसा ॥ १३९ ॥ 
कोणा मृत्यु पूर्ववयसी । कवणा मृत्यु वृद्धाप्येंसी । 
जैसे आर्जव असे ज्यासी । तयापरी घडे जाणा ॥ १४० ॥ 
पूर्वजन्मार्जवासरसीं । भोगणें होय सुखदुःख अंशी । 
कलत्र-पुत्र-पति हर्षी । पापपुण्यांशे जाणा ॥ १४१ ॥ 
आयुष्य सुखदुःख जाणा । समस्त पापवश्य-पुण्य । 
ललाटीं लिहिलें असे ब्रह्मानें । अढळ जाण विद्वजना ॥ १४२ ॥ 
एखादे समयीं कर्मासी । लंघिजेल पुण्यवशीं । 
देवदानवमनुष्यांसी । काळ न चुके भरंवसे ॥ १४३ ॥ 
 संसार म्हणजे स्वप्नापरी । इंद्रजाल-गारुडीसरी । 
मिथ्या जाण तयापरी । दुःख आपण करुं नये ॥ १४४ ॥ 
शतसहस्त्रकोटि जन्मीं । तूं कवणाची कोण होतीस गृहिणी । 
वायां दुःख करिसी झणी । मूर्खपणेंकरुनियां ॥ १४५ ॥ 
पंचभूतात्मक शरीर । त्वचा मांस शिरा रुधिर । 
 मेद मज्जा अस्थि नर । विष्ठा-मूत्र-श्र्लेष्मसंबंधीं ॥ १४६ ॥ 
ऐशा शरीरअघोरांत । पाहतां काय असे स्वार्थ । 
 मल मूत्र भरलें रक्त । तयाकारणें शोक कां करिसी ॥ १४७ ॥ 
विचार पाहें पुढें आपुला । कोणेपरी मार्ग असे भला । 
संसारसागर पाहिजे तरला । तैसा मार्ग पाहें बाळे ॥ १४८ ॥ 
येणेंपरी तियेसी । बोधिता झाला तापसी । 
ज्ञान झालें तियेसी । सांडी शोक तयावेळी ॥ १४९ ॥ 
कर जोडोनि तये वेळीं । माथा ठेवोनि चरणकमळी । 
 विनवीतसे करुणाबहाळी । उद्धरीं स्वामी म्हणोनियां ॥ १५० ॥ 
कवण मार्ग आपणासी । जैसा स्वामी निरोप देसी । 
जनकजननी तूं आम्हांसी । तारी तारी म्हणतसे ॥ १५१ ॥ 
कवणेपरी तरेन आपण । हा संसार भवार्ण । 
तुझा निरोप करीन । म्हणोनि चरणा लागली ॥ १५२ ॥ 
ऐकोनि तियेचे वचन । सांगे योगी प्रसन्नवदन । 
बोलतसे विस्तारुन । आचरण स्त्रियांचे ॥ १५३ ॥ 
म्हणोनि सरस्वती-गंगाधर । सांगे गुरुचरित्र विस्तार । 
 ऐकतां समस्त पाप दूर । सकळाभीष्टें साधती ॥ १५४ ॥ 
॥ इति श्रीगुरुचरित्रामृते परमकथाकल्पतरौ 
श्रीनृसिंहसरस्वत्युपाख्याने सिद्ध-नामधारकसंवादे 
प्रेतांगनाशोको नाम त्रिंशत्तमोऽध्यायः ॥ 
श्रीगुरुदत्तात्रेयार्पणमस्तु ॥ श्रीगुरुदेवदत्त ॥

गुरुचरित्र सप्ताह पारायण कसे करावे वगैरे माहितीसाठी कृपया खालिल लिंकवर जावे.

1 गुरुचरित्र सप्ताह पारायण दिवस पहिला. 
2 गुरुचरित्र सप्ताह पारायण दिवस दुसरा. 
3 गुरुचरित्र सप्ताह पारायण दिवस तीसरा. 
4 गुरुचरित्र सप्ताह पारायण दिवस चौथा 
अध्याय २९ ते ३४ 
5 गुरुचरित्र सप्ताह पारायण दिवस पाचवा 
अध्याय ३५ ते ३७
6 गुरुचरित्र सप्ताह पारायण दिवस सहावा 

7 गुरुचरित्र सप्ताह पारायण दिवस सातवा

Gurucharitra Adhyay 30 
 गुरुचरित्र अध्याय ३०


Custom Search

No comments:

Post a Comment