Shree Navanath Bhaktisar adhyay 6 is in Marathi. Machchindra visited Baramalhar temple then Kumar Daivat in Konkan. Then he came to Kudal tahasil in the village Aadul. In the outskirt of the village on the hill there is a temple of Kalika devi or Bhadrakali devi. Devi was a God Shiva's weapon helped God in many wars against Demons. As such being restless requested to allow to be on the earth And have a peace. God Shiva agreed and thus that temple was of Kalika devi. Machchhindra came in the temple and requested devi to be helpful in his endeavour of Kavitva. Devi was very angry and told him that she came here for rest hence not to disturb her. Again Machchhindra requested her. So she was very angry and a war started in between them. In the war Machchindra defeated devi who called God Shiva. God Shiva appeared there immediately. He stopped their war and asked Devi to be helpful in Machchhindra's Kavitva which is for the betterment of the people. Thus there is a very long description of the war in between Machchhindra and Kalika devi in this Adhyay 6. In the Next Adhyay DhudiSut Malu from Narhari Vansha will be telling us about Machchhindra and Virbhadra and what happened in between them.
श्रीनवनाथभक्तिसार अध्याय सहावा ( ६ )
भाग १/२
श्रीगणेशायनमः ॥
श्रीगणेशायनमः ॥
जयजयाजी क्षीराब्धिवासा । शेषशायी कमळहंसा ।
नभोद्भवशोभा कमळाभासा । सुखविलासा रमेशा ॥ १ ॥
हे करुणानिधे दयावंता । दीनबंधो दीनानाथा ।
पुढें रसाळ कवित्वकथा । बोलवीं की रसनेसी ॥ २ ॥
मागील अध्यायीं रसाळ कथन । कीं बारामल्हार पवित्र स्थान ।
तेथे अष्टदैवत पिशाच मिळोन । युद्ध केले नाथासी ॥ ३ ॥
यापरी बारामल्हार करुनि तीर्थ । कुमार दैवत करुनि कोकणस्थानांत ।
कुडाळ प्रांत आडूळ गांवांत । येऊनियां राहिला ॥ ४ ॥
तों ग्रामाबाहेर दुर्गालयीं । महाकाळिका दैवत आहे ।
तयाचे दर्शना लवलाहें । मच्छिंद्रनाथ पै गेला ॥ ५ ॥
तें काळिकादैवत अति खडतर । मूर्तिमंत नांदे पृथ्वीवर ।
तें शिवहस्ताचें काळिकाअस्त्र । स्थापन केलें महीसी ॥ ६ ॥
त्या अस्त्रेंकरुनि दैत्य वधिले । म्हणोनि शिवचित्त प्रसन्न झाले ।
म्हणूनि काळिकादेवी वहिलें । वरदान घेई कां ॥ ७ ॥
वेधक कामना असेल चित्तीं । तें वरप्रदान मागें भगवती ।
येरी म्हणे अपर्णापती । मम कामना ऐकिजे ॥ ८ ॥
तव हस्तीं मी बहुत दिवस । बैसले अस्त्रसंभारास ।
आणि जेथे धाडिलें त्या कार्यास । सिद्ध करुनि आलें मी ॥ ९ ॥
बहुत वृक्षांतें भंगितां क्षितीं । मी श्रम पावलें अंबिकाहस्ती ।
परी मातें विश्रांती । सुखवासा भोगू दे ॥ १० ॥
मग अवश्य म्हणूनि उमारंमण । तेथें केलें तियेचें स्थापन ।
तें उग्र दैवत अति म्हणोन । अद्यापि आहे कलीमाजीं ॥ ११ ॥
त्या काळिकादर्शनासाठीं । चित्त व्यग्र होवोनि पोटीं ।
मार्ग लक्षूनि तयासाठीं । संचार करिता जाहला ॥ १२ ॥
देवीप्रती करुनि नमन । म्हणे माय वो आश्र्चर्यपण ।
म्यां मंत्रकाव्य केले निपुण । त्याजला साह्य होई तूं ॥ १३ ॥
तरी माझें हस्तें विराजून । मम कवित्वविद्या गौरवून ।
तया ओपूनि वरदान । कार्या उदित होईं कां ॥ १४ ॥
ऐसें मच्छिंद्र बोलतां वाणी । क्षोभ चढला अंतःकरणीं ।
शिवहस्ते अस्त्रालागोनि । पूर्णाश्रम झालासे ॥ १५ ॥
त्यात मच्छिंद्राचें बोलणें । त्या काळिकादेवीनें ऐकून ।
तेणें क्षोभलें अंतःकरण । प्रळयासमान जेवीं ॥ १६ ॥
जैसा मुचकुंद श्रमोनि निद्रिस्त । तैं काळयवन गेला तेथ ।
निद्रा बिघडतां क्रोधानळांत । प्रसर झाला त्या समयीं ॥ १७ ॥
कीं प्रल्हाद पडतां परम संकटीं । विष्णुहृदयीं क्रोध दाटी ।
प्रगट झाला कोरडे काष्ठीं । राक्षसालागीं निवटावया ॥ १८ ॥
तैसी काळिकाहृदयसरिता । उचंबळली क्रोधभरिता ।
मच्छिंद्रालागीं महीसिंधुअर्था । मेळवूं पाहे लगबगें ॥ १९ ॥
कीं क्रोध नोहे वडवानळ । मच्छिंद्र अब्धी अपारजळ ।
प्राशूं पाहे उतावेळ । अर्थसमय जाणूनियां ॥ २० ॥
म्हणे नष्टा अनिष्टा पतिता । मीं भवपाणीं श्रमले असतां ।
त्यांतचि मातें दुःखवार्ता । शिणवूं पाहसी पुढारा ॥ २१ ॥
तुवां कवित्वविद्या निर्मून । मातें मागसी वरप्रदान ।
परी वर नोहे मजला विघ्न । करुं आलासी दुर्बुद्धे ॥ २२ ॥
अरे मी आपला भोग सारुन । निवांत बैसलें सेवीत स्थान ।
तैं तूं मातें वरा गोंवून । शिणवूं पाहसी दुगत्मया ॥ २३ ॥
तरी आतां मम लोचनीं । उभा न राहें जाय फिरोनि ।
नातरी आगळीक होतां करणी । शासनकाळ लाभसील ॥ २४ ॥
मी शिवकरीचे अस्त्र । तव करीं राहीन काय विचित्र ।
कीं करीं कवळूनि नरोटीपात्र । भिक्षा मागे श्रीमंत ॥ २५ ॥
किंवा पितळधातूची मुद्रिका रचिली । ते हिराहिरकणी वेढका घडली ।
तेवी तूतें कामना स्फुरली । सर सर माघारा ॥ २६ ॥
कीं वायसाचे धवळारी । हंसबाळ करी चाकरी ।
तन्न्याये दुराचारी । इच्छूं पाहे मम काष्ठा ॥ २७ ॥
राव रंकाचे पंक्ती आला । आला परी श्रेष्ठता त्याला ।
कीं सिंधूचि कूपस्थानीं ठेला । नांदत कीं आवडीनें ॥ २८ ॥
की दीपतेजाते पाहूनि वास । दीपतेजातें करी आस ।
तन्न्याये शक्तिअस्त्रास । तव करीं वसती प्रारब्धें ॥ २९ ॥
आला विचारिता पांडित्यपण । तो अजारक्षका पुसेल कोठून ।
तन्न्यायें मूर्खा जाण । आलासी येथें दुरात्मया ॥ ३० ॥
अहा प्रतापी विनतासुत । क्षीणचिलोट होऊनि मस्त ।
तयासीं समता करुं पाहत । तेवीं येथें आलासी ॥ ३१ ॥
अरे मी देव रुद्रकरीं असतां । तव करीं वसूं हें काय भूता ।
तूतें कांही शंका बोलतां । वाटली नाहीं दुरात्मया ॥ ३२ ॥
तरी असो आतां कैसें । येथोनि जाई लपवी मुखास ।
नातरी जीवित्वा पावसी नाश । पतंग दीपासम जेवीं ॥ ३३ ॥
याउपरी मच्छिंद्र म्हणे देवी । पतंग जळे दीपासवीं ।
परी तैसें नोहे माझे ठायीं । प्रताप पाहीं तरी आतां ॥ ३४ ॥
अगे मित्रबिंब तें असें लहान । परी प्रतापतेजें भरे त्रिभुवन ।
तेवीं तूतें दाखवून । वश्य करीन ये समयीं ॥ ३५ ॥
अगे प्रताप जेवीं पंदुसुतांनी । वायुसुतातें श्वेती दावुनी ।
अक्षयी ध्वजीं बैसवोनी । किर्ति केली महीवरी ॥ ३६ ॥
कीं अरुण मित्रापुढी जोड । तेवीं तूतें दावीन चाड ।
तरी दत्तपुत्र मी कोड । जगीं मिरवीन ये वेळे ॥ ३७ ॥
देवी म्हणे भ्रष्टा परियेसीं । कान फाडुनि तूं आलासी ।
इतुक्यानें भयातें मज दाविसी । परी मी न भीं सर्वथा ॥ ३८ ॥
हातीं घेऊनि करकंकण । शेंदूर आलासी भाळीं चर्चुन ।
परी मी न भिईं इतुक्यानें । सर सर परता हे भ्रष्टा ॥ ३९ ॥
अरे तुझी उत्पत्ती मज ठाऊक । कीं धीवर जाण तुझा जनक ।
तरी तूं मत्स्य मीन धरुनि कौतुकें । निर्वाह करी बा उदराचा ॥ ४० ॥
तरी तुज अस्त्रविद्या निपुण । कायसा व्हावी दारिद्र्याकारण ।
कीं अंधाचें जन्मचक्षुलावण्य । सर्वथा उपयोगी दिसेना ॥ ४१ ॥
कीं बहुरुपी मिरवी शूरपण । तरी तें खेळापुरतें निपुण ॥ ४२ ॥
अरे मातें दाविसी उग्ररुप । दांभिका ठका महाप्रताप ।
अहंकृती मनाचें पाप । मनामाजी मिरवी कां ॥ ४३ ॥
तूतें वाटेल मी महाथोर । कीं वश्य केलीं भूतें समग्र ।
तैसा नोहे हा व्यवहार । शिवास्त्र मी असें ॥ ४४ ॥
उगवली दृष्टी करीन वांकुडी । पाडीन ब्रह्मांडांच्या उतरंडी ।
तेथे मशका तव प्रौढी । किमर्थ व्यर्थ मिरवावी ॥ ४५ ॥
अगा मशक धडका हाणी बळें । तरी कां पडेल मंदराचळ ।
तेवीं तूं मातें घुंगरडें केवळ । निजदृष्टीं आव्हानिसी ॥ ४६ ॥
मच्छिंद्र म्हणे देवी ऐक । बळीनें वामन मानिला मशक ।
परी परिणामीं पाताळलोक । निजदृष्टीं दाविला ॥ ४७ ॥
ऐसें ऐकतां भद्रकाळी । चित्तव्यवधान पडिलें क्रोधानळीं ।
मग प्रतापशिखाज्वाळामाळी । कवळूं पाहे मच्छिंद्रा ॥ ४८ ॥
मग परम क्रोधें त्यासी बोलत । म्हणे कवण प्रताप आहे तूतें ।
तो मज दावीं मशका येथें । वामनकृत्यें बळी जेवीं ॥ ४९ ॥
मच्छिंद्र म्हणे बहु युद्धासी । मिरवलीस शिवकार्यासी ।
तें मज दावीं अहर्निशी । परीक्षा घेईन मी तुझी ॥ ५० ॥
अगा तरु वाढला गगनचुंबित । परी वातशस्त्रें उचंबळत ।
तेवीं तूतें तोचि पंथ । आज दृष्टी पडेल कीं ॥ ५१ ॥
अगे बहु जिंकिलें समरंगणीं । अभिमाननग वाढविला त्यांनी ।
परी प्रारब्धयोगें करुनी । छिन्नभिन्न होईल तो ॥ ५२ ॥
ऐसें ऐकतां भद्रकाळी । देती झाली सिंहा आरोळी ।
प्रगट होतां अंतराळीं । ब्रह्मांड तेथें उजळले ॥ ५३ ॥
शब्द करी अति अचाट । कीं सहस्त्र विजूंचा कडकडाट ।
कीं अनंत अर्कउदयांत । महीलागीं मिरवला ॥ ५४ ॥
तें भद्रकाळी अस्त्र पूर्ण । येरी अस्त्र नोहे तें समयप्रदान ।
कीं देवदानवांचे मरण । महीलागीं मिरवतसे ॥ ५५ ॥
तें अस्त्र नोहे बोलतां वाणी । कीं मायाप्रळयींचा उदित अग्नि ।
सकळां शांतवूनि शून्यवदनीं । भक्षूनि राहे पंचभूतां ॥ ५६ ॥
ऐसी ते सकळ पूर्ण । कीं वासवशक्तीची भगिनी दारुण ।
पाहती उर्ध्वगमन । तेजःपुंज मिरवूनी ॥ ५७ ॥
जंव शब्द करितां अति अचाट । खचूनि पडती गिरिकपाट ।
वनचर पळतां न मिळे वाट । ठायीं ठायीं दडताती ॥ ५८ ॥
अष्ट दिग्गज अष्ट दिक्पाळ । परम हडबडले शब्द तुंबळ ।
अति थडथडाट कांपे केवळ । महीलागी मिरवतसे ॥ ५९ ॥
हेलावलें समुद्रजळ । हालावले सप्तपाताळ ।
मही म्हणे मी रसातळ । पाहीनसे वाटतें ॥ ६० ॥
उरगनाथ सहस्त्रफणी । तोही उचली स्वमूर्धनी ।
वाहूं पाहे सकळा अवनी । रसातळ भोगातें ॥ ६१ ॥
ऐकूनि सबळ गडगडाट । वराह दंत सावरी नेटें ।
कूर्म पृष्ठी आपुली हाटे । महीलागीं देतसे ॥ ६२ ॥
ऐसें दाही दिशा झालें । मानव दानव सर्व गळाले ।
विकारा करुनि प्रगट वहिले । महीलागीं मिरवतसे ॥ ६३ ॥
सकळ झालिया हडबडाट । देव दचकले स्वर्गपीठ ।
सोडोनि राहोनि विमाना पेठ । अंतराळीं मिरवती ॥ ६४ ॥
अंतराळीं कडकडाट । करितां बोले मच्छिंद्रा नेट ।
म्हणे घाला येतसे अचाट । जीवित्व रक्षी जोगड्या ॥ ६५ ॥
तुवां व्यर्थ केली रळी । आतां महीची होईल रांगोळी ।
तरी तूं स्वगुरु येणें काळीं । स्मरणातें मिरवीं कां ॥ ६६ ॥
अगा जैसें वज्रास्त्रें करुन । बा नगाचे होत चूर्ण ।
तन्न्यायें तूं महीकारण । क्षीण करिसी जोगड्या ॥ ६७ ॥
अरे हा सकळ महीपाट । तो आज कालिका करी सपाट ।
तरी आतां काय पाहसी वाट । मिरविसी कैसा जोगड्या ॥ ६८ ॥
कीं धरा सबळ ती आंदोळली । यावरी तळीं भद्रकाळी ।
तरी मच्छिंद्रधान्याची पिष्टबळी । आतां मिरवीन जोगड्या ॥ ६९ ॥
मच्छिंद्र म्हणे बोलसी वाणी । परी ते वृश्र्चिककंटकाची खाणी ।
दंश करितां मजलागोनि ॥ त्याला मारीन निश्र्चयें ॥ ७० ॥
मग भस्मझोळी कुक्षीपुटी । करीं कवळूनि भस्मचिमुटी ।
मंत्रअस्त्रातें आणोनि पोटीं । वासवशक्ती जपतसे ॥ ७१ ॥
मंत्री पाठ होतां भस्मचिमुटी । फेकिली तेव्हां गगनपंथीं ।
तंव ती तत्काळ वासवशक्ती । प्रगट झाली तेजस्वी ॥ ७२ ॥
जैसे सहस्त्र अर्क तेजाळ । कीं उदय पावला भडाग्निगोळ ।
काळिकाविधान तममंडळ । निरसावया जातसे ॥ ७३ ॥
काळिका कनककश्यपूजागी । मानूनि प्रल्हाद मच्छिंद्र जोगी ।
स्तंभापरी भस्मचिमुटींत वेगीं । नरहरिरुपें प्रगटली ॥ ७४ ॥
कीं परम क्रोधी वडवानळ । भद्रकाळीं ते समुद्रजळ ।
प्राशावया उतावेळ । गगनपंथें जातसे ॥ ७५ ॥
तें वासवास्त्र अर्क करीचें । भद्रकाळी अस्त्र शिवकरीचें ।
उभय ते सवार प्रतापनगरीचे । युद्धालागीं मिरवले ॥ ७६ ॥
कीं पाहणी पाहतां हरिहर । कीं एक मित्र एक चंद्र ।
वाचस्पतीचें माहात्म्य अपार । उशना कवि मिरवीतसे ॥ ७७ ॥
कीं एक मेरु एक मांदार । कीं वायु आणि वायुकुमार ।
तेवीं भद्रकाळी वासवास्त्र । गगनामाजी मिरवती ॥ ७८ ॥
कीं जेठियांमाजी जरासंध । तया भिडला भीम प्रसिद्ध ।
कीं कपीमाजी सुग्रीव द्वंद्व । वालीलागीं भिडतसे ॥ ७९ ॥
तन्न्यायें उभय शक्ती । युद्धा मिसळल्या गगनपंथीं ।
लोंबी झोंबी प्राणरहिती । करुं पाहती एकमेकां ॥ ८० ॥
Shri Navanath Bhaktisar Adhyay 6
श्रीनवनाथभक्तिसार अध्याय सहावा ( ६ )
Custom Search
No comments:
Post a Comment