Indra krut ShriKrishna Stotra
This stotra is in Sanskrit. It is from Brahmavaivarta Purana, ShriKrishna Janma Khanda. Indra said: (I bow to Bhagwan Govind who is son of Nand and Yashoda.) He is un-destroyable, ParaBrahma, like a pious flame, ancient (present from very long time), beyond all virtues, without any shape, appearing by his own will and without any end. He appears in different forms for his devotees so that they can perform pooja and mediation. His body colors are; white, red, yellow and dark blue which are according to the yugas. In Satya Yuga the color is bright and represents Satya (Truth); In Treta Yuga color is red and body shines with brightness of Brahma; In Dwapar Yuga his body is yellow and wears yellow Pitambar; and In Kali yuga his body is dark blue and know by the name Krishna. I bow to Govind who is described as above and who is son of Nand and Yashoda. The soul in all the above rupas is the same and it is perfect soul in all respects.
He is beautiful and blue just like a new cloud; I bow to that Govind. I bow to that great soul who is known as Shrikrishna; who is described as under, He is in the heart of Gopies, He is loved by Radha beyond herself; He plays sweet songs with his flute; His beauty is beyond comparison, He has worn jewels ornaments, I bow to such silent God. He plays with Radha in Vrindavan, He also plays with Radha in other lonely forests, He swims with Radha in Sarovar, Somewhere in the forest he also helps Radha for to do her hairstyle, and somewhere in the forest he applies Mendi on Radha’s feet. Sometimes he eat Tambul tested by Radha and offered by her to him. Sometimes he looks at Radha who is looking at him with love. Sometimes he prepares a garland for Radha and offers it to her. Sometimes he wears a garland around his neck prepared by Radha for him. Sometimes he wonders in forests with his friends (GopaJan). Sometimes he takes Radha with him and leaves her somewhere and again goes somewhere. Sometimes he eats food given by Brahmin lady and sometimes he eats Tad fruit along with his friends. Sometimes he attracts Young Gopies (ladies from Gokul), Sometimes he calls cows along with Gopes (young people who takes their cows in the meadows for eating grass) who have gone very long in the meadows, while eating grass. Sometimes he sings songs along with Gopes, Sometimes he plays a flute. He has rested his feet on the fore head of Kalia Nag (a dreadful big serpent). I bow to that Parmatma ShriKrishna.
By praising as above God Indra humbly bowed to God ShriKrishna. Earlier this stotra was told to God Indra by Guru Bruhaspati while there was a war between God Indra and Demon Vrutrasoor. However in ancient times first of all this was given by God ShriKrishna to tapasvi Brahma along with Ekadashaksha Mantra and Kavacham. Then at Pushkar it was given to Kumar by Brahma. Then it was given by Kumar to Angira and by Angira to Bruhaspati.
Flashruti (benefits of reciting this stotra): Who so ever recites this stotra with devotion and concentration every day, becomes a great devotee of God ShriKrishna. He becomes free from birth, death, old age, deceases and sorrow and at the end (of life) leaves with God ShriKrishna forever. He has no fear from God Yama or Yama loka or Yamadoots even in his dream.
Thus here completes this Indra Krut ShriKrishna Stotra.
इंद्रकृत श्रीकृष्ण स्तोत्रं
अक्षरं परमं ब्रह्म ज्योतीरुपं सनातनम् ।
गुणातीतं निराकारं स्वेच्छामयमनन्तकम् ॥ १ ॥
भक्तध्यानाय सेवायै नानारुपधरं वरम् ।
शुक्लरक्तपीतश्यामं युगानुक्रमणेन च ॥ २ ॥
शुक्लतेजःस्वरुपं च सत्ये सत्यस्वरुपिणम् ।
त्रेतायां कुङ्कुमाकारं ज्वलन्तं ब्रह्मतेजसा ॥ ३ ॥
द्वापारे पीतवर्णं च शोभितं पीतवाससा ।
कृष्णवर्णं कलौ कृष्णं परिपूर्णतमं प्रभूम् ॥ ४ ॥
नवधाराधरोत्कृष्टश्यामसुन्दरविग्रहम् ।
नन्दैकनन्दनं वन्दे यशोदानन्दनं प्रभुम् ॥ ५ ॥
गोपिकाचेतनहरं राधाप्राणाधिकं परम् ।
विनोदमुरलीशब्दं कुर्वन्तं कौतुकेन च ॥ ६ ॥
रुपेणाप्रतिमेनैव रत्नभूषणभूषितम् ।
कन्दर्पकोटिसौनदर्यं बिभ्रन्तं शान्तमीश्र्वरम् ॥ ७ ॥
क्रीडन्तं राधया सार्धं वृन्दारण्ये च कुत्रचित् ।
कुत्रचिन्निर्जनेऽरण्ये राधावक्षःस्थलस्थितम् ॥ ८ ॥
जलक्रीडां प्रकुर्वन्तं राधया सह कुत्रचित् ।
राधिकाकबरीभारं कुर्वन्तं कुत्रचिद् वने ॥ ९ ॥
कुत्रचिद्राधिकापादे दत्तवन्तमलक्तकम् ।
राधाचर्वितताम्बूलं गृह्णन्तं कुत्रचिन्मुदा ॥ १० ॥
पश्यन्तं कुत्रचिद्राधां पश्यन्तीं वक्रचक्षुषा ।
दत्तवन्तं च राधायै कृत्वा मालां च कुत्रचित् ॥ ११ ॥
कुत्रचिद्राधया सार्धं गच्छन्तं रासमण्डलम् ।
राधादत्तां गले मालां धृतवन्तं च कुत्रचित् ॥ १२ ॥
सार्धं गोपालिकाभिश्र्च विहरन्तं च कुत्रचित् ।
राधां गृहीत्वा गच्छन्तं विहायतां च कुत्रचित् ॥ १३ ॥
विप्रपत्नीदत्तमन्नं भुक्तवन्तं च कुत्रचित् ।
भुक्तवन्तं तालफलं बालकैः सह कुत्रचित् ॥ १४ ॥
कालीयमूर्न्धिपादाब्जं दत्तवन्तं च कुत्रचित् ।
विनोदमुरलीशब्दं कुर्वन्तं कुत्रचिन्मुदा ॥ १५ ॥
गायन्तं रम्यसंगीतं कुत्रचिद् बालकैः सह ।
स्तुत्वा शक्रः स्तवेन्द्रेण प्रणनाम हरिं भिया ॥ १६ ॥
पुरा दत्तेन गुरुणा रणे वृत्रासुरेण च ।
कृष्णेन दत्तं कृपया ब्रह्मणे च तपस्यते ॥ १७ ॥
एकादशाक्षरो मन्त्रः कवचं सर्वलक्षणम् ।
दत्तमेतत् कुमाराय पुष्करे ब्रह्मणा पुरा ॥ १८ ॥
कुमारोऽङगिरसे दत्तो गुरवेऽङगिरसा मुने ।
इदमिन्द्रकृतं स्तोत्रं नित्यं भक्त्या च यः पठेत् ॥ १९ ॥
इह प्राप्य दृढां भक्तिमन्ते दास्यं लभेद् ध्रुवम् ।
जन्ममृत्युजराव्याधिशोकेभ्यो मुच्यते नरः ॥ २० ॥
न हि पश्यति स्वप्नेऽपि यमदूतं यमालयम् ॥ २१ ॥
॥ इति श्रीब्रह्मवैर्तपुराणे श्रीकृष्णजन्मखण्डे इंद्रकृत श्रीकृष्ण स्तोत्रं संपूर्णं ॥
इंद्रकृत श्रीकृष्ण स्तोत्रं मराठी अर्थः
इन्द्र म्हणाले
भगवान गोविन्दाना मी नमस्कार करतो. ते अविनाशी, परब्रह्म, ज्योतिस्वरुप, सनातन, गुणातीत, निराकार, स्वेच्छामय आणि अनन्त आहेत. ते भक्तांच्या ध्यानासाठी आणि आराधनेसाठी नाना रुपे धारण करतात. युगांच्या क्रमानुसार त्यांचे श्र्वेत, रक्त, पीत आणि श्याम वर्ण आहेत. सत्ययुगामध्ये त्यांचे स्वरुप शुक्ल तेजोमय आहे आणि ते सत्यस्वरुप आहेत. त्रेतायुगामध्ये त्यांची अंगकांती कुंकुमासारखी लाल आहे. ब्रह्मतेजाने जाज्वल्यमान असतात. द्वापारयुगात त्यांची कांती पिवळी असते आणि ते पीताम्बर धारण करतात. कलियुगामध्ये कृष्णवर्ण स्वीकारुन कृष्ण नाव धारण करतात. या सर्व रुपामध्ये जो एकच परिपूर्ण परमात्मा आहे, ज्यांचे रुप नविन जलधारेप्रमाणे श्यामवर्णी आणि सुन्दर आहे त्या नन्दनन्दन यशोदापुत्र भगवान गोविन्दाना मी नमस्कार करतो.
ते गोपिकांचे चित्त चोरतात, तसेच राधेला प्राणाहून प्रिय आहेत, जे कौतुकाने, विनोदाने मुरलीचा मधुर आवाज काढतात, ज्यांच्या रुपाची तुलनाच होउ शकत नाही, ज्यानी रत्नानी वेढलेली आभूषणे
घातली आहेत, ज्यांचे सौंदर्य कोटीकोटी कन्दर्पांहून अधिक आहे, त्या शान्तस्वरुप परमेश्र्वराला मी नमस्कार करतो.
जे वृन्दावनांत कधि राधेबरोबर क्रीडा करतात, कधि निर्जन वनांत राधिकेच्या वक्ष:स्थळावर विराजमान असतात, कधि राधेबरोबर जलक्रीडा करतात, कधि वनामध्ये राधेच्या केसांची वेणी घालतात, कधि राधेच्या पायांवर मुद्रा काढतात, कधि राधेने चावलेला विडा आनंदाने खातात, कधि तिरक्या डोळ्यांनी बघणार्‍या राधेला निहाळतात, कधि फूलांची माळा बनवून राधेला अर्पण करतात, कधि राधेबरोबर रासमण्डलांत जातात, कधि राधेने दिलेली माळा आपल्या गळ्यांत घालतात, कधि गोपांगनांबरोबर विहार करतात, कधि राधेला बरोबर घेऊन निघून जातात आणि तिलाही कुठेतरी सोडून निघून जातात. जे कधि ब्राह्मणपत्नीने दिलेले अन्न भोजन करतात, तर कुठे बालकांबरोबर ताडाची फळे खातात. जे कधि आनन्दाने गोप-किशोरींचे चित्त चोरतात, तर कधि ग्वालबालांबरोबर दूर गेलेल्या गायींना आवाज देउन बोलवतात, ज्यांनी कालिया नागाच्या मस्तकावर पाय ठेवला आहे आणि जे कधि मौजेने, आनन्दाने-विनोदाने मुरलीची तान छेडतात, तर कधि ग्वालबालांबरोबर मधुर गीत गातात. त्या परमात्मा श्रीकृष्णाला मी नमस्कार करतो.
या स्तवराजाने स्तुति करुन इन्द्राने श्रीहरिंना भीतभीत नमस्कार केला. पूर्वी वृत्रासूराबरोबर लढताना बृहस्पतिने हे स्तोत्र इंद्राला दिले होते. सर्वांत आधि श्रीकृष्णाने तपस्वी ब्रह्मदेवाला कृपापूर्वक एकादशाक्षर मन्त्र, सर्व लक्षणांनी परिपूर्ण कवच आणि हे स्तोत्र दिले होते. नंतर ब्रह्मदेवाने पुष्करक्षेत्री कुमाराला, कुमाराने अंङ्गिराला आणि अंङ्गिराने बृहस्पतिला हे स्तोत्र सांगितले.
इंद्राने केलेल्या या स्तोत्राचा पाठ जो भक्तिपूर्वक करतो त्याला इहलोकामध्ये श्रीहरीची भक्ती आणि अन्ती हरिचे दास्यसुख निश्र्चितच प्राप्त होते. त्याला जन्म, मृत्यु, वृद्धत्व, व्याधि, आणि दुःख यापासून मुक्ती मिळते आणि स्वप्नांतसुद्धा यमदूत किंवा यमलोकाचे दर्शन होत नाही.
अशारीतीने हे ब्रह्मवैवर्त पुराणांतील श्रीकृष्णजन्मखण्डांतील इंद्राने केलेले श्रीकृष्ण स्तोत्र पुरे झाले.
हिंदी अनुवाद
इन्द्र बोले
जो अविनाशी, परब्रह्म, ज्योतिःस्वरुप, सनातन, गुणातीत, निराकार, स्वेच्छामय और अनन्त हैं, जो भक्तोंके ध्यान तथाआराधनाके लिये नाना रुप धारण करते हैं, युगके अनुसार जिनके श्र्वेत, रक्त, पीत और श्याम वर्ण हैं; सत्ययुगमें जिनका स्वरुप शुक्ल तेजोमय है तथा उस युगमें जो सत्यस्वरुप हैं; त्रेतामें जिनकी अङ्गकान्ति कुंकुमके समान लाल है और जो ब्रह्मतेजसे जाज्वल्यमान रहते हैं, द्वापारमें जो पीत कान्ति धारण करके पीताम्बरसे सुशोभित होते हैं; कलियुगमें कृष्णवर्ण होकर ' कृष्ण ' नाम धारण करते हैं; इन सब रुपोंमें जो एक ही परिपूर्णतम परमात्मा हैं; जिनका श्रीविग्रह नूतन जलधरके समान अत्यन्त श्याम एवं सुन्दर है, उन नन्दनन्दन यशोदाकुमार भगवान् गोविन्दकी मैं वन्दना करता हूँ ।
जो गोपियोंके चित्त चुराते हैं तथा राधाके लिये प्राणोंसे भी अधिक प्रिय हैं, जो कुतुहलवश विनोदके लिये मुरलीकी ध्वनिका विस्तार करते रहते हैं, जिनके रुपकी कहीं तुलना नहीं है, जो रत्नमय आभूषणोंसे विभूषित हो कोटि-कोटि कंदर्पोंका सौन्दर्य धारण करते हैं; उन शान्तस्वरुप परमेश्र्वरको मैं प्रणाम करता हूँ ।
जो वृन्दावनमें कहीं राधाके पास क्रीडा करते हैं, कहीं निर्जन स्थलमें राधाके वक्षःस्थलपर विराजमान होते हैं, कहीं राधाके साथ जलक्रीडा करते हैं, कहीं वनमें राधिकाके केश-कलापोंकी चोटी गूँथते हैं, कहीं राधिकाके चरणोंमें महावर लगाते हैं, कहीं राधिकाके चबाये हुए ताम्बूलको सानन्द ग्रहण करते हैं, कहीं बॉंके नेत्रोंसे देखती हुई राधाको स्वयं निहारते हैं, कहीं फूलोंकी माला तैयार करके राधिकाको अर्पित करते हैं, कहीं राधाके साथ रासमण्डलमें जाते हैं, कहीं राधाकी दी हुई मालाको अपने कण्ठमें धारण करते हैं, कहीं गोपाङ्गनाओंके साथ विहार करते हैं, कहीं राधाको साथ लेकर चल देते हैं और कहीं उन्हें भी छोडकर चले जाते हैं ।
जिन्होंने कहीं ब्राह्मणपत्नियोंके दिये हुए अन्नका भोजन किया है और कहीं बालकोंके साथ ताडका फल खाया है; जो कहीं आनन्दपूर्वक गोप-किशोरियोंके चित्त चुराते हैं, कहीं ग्वालबालोंके साथ दूर गयी हुई गौओंको आवाज देकर बुलाते हैं, जिन्होंने कहीं कालियानागके मस्तकपर अपने चरणकमलोंको रखा हैं और जो कहीं मौजमें आकर आनन्द-विनोदके लिये मुरलीकी तान छेडते हैं तथा कहीं ग्वालबालोंके साथ मधुर गीत गाते हैं; उन परमात्मा श्रीकृष्णको मैं प्रणाम करता हूँ ।
इस स्तवराजसे स्तुति करके इन्द्रने श्रीहरिको भयसे प्रणाम किया । पूर्वकालमें वृत्रासुरके साथ युद्धके समय गुरु बृहस्पतिने इन्द्रको यह स्तोत्र दिया था । सबसे पहले श्रीकृष्णने तपस्वी ब्रह्माको कृपापूर्वक एकादशाक्षर मन्त्र, सब लक्षणोंसे युक्त कवच और यह स्तोत्र दिया था । फिर ब्रह्माने पुष्करमें कुमातको, कुमारने अङ्गिराको और अङ्गिराने बृहस्पतिको इसका उपदेश दिया था । इन्द्रद्वारा किये गये इस स्तोत्रका जो प्रतिदिन भक्तिपूर्वक पाठ करता है, वह इहलोकमें श्रीहरिकी सुदृढ भक्ति और अन्तमें निश्र्चय ही उनका दास्य-सुख प्राप्त कर लेता है । जन्म, मृत्यु, जरा, व्याधि और शोकसे छुटकारा पा जाता है और स्वप्नमें भी कभी यमदूत तथा यमलोकको नहीं देखता ।
यह अनुवाद गीता प्रेसद्वारा प्रकाशित संक्षिप्त ब्रह्मवैवर्तपुराणसे उनकेप्रति आभार और धन्यवाद प्रगट करते हुए लिया गया है ।
अक्षरं परमं ब्रह्म ज्योतीरुपं सनातनम् ।
गुणातीतं निराकारं स्वेच्छामयमनन्तकम् ॥ १ ॥
भक्तध्यानाय सेवायै नानारुपधरं वरम् ।
शुक्लरक्तपीतश्यामं युगानुक्रमणेन च ॥ २ ॥
शुक्लतेजःस्वरुपं च सत्ये सत्यस्वरुपिणम् ।
त्रेतायां कुङ्कुमाकारं ज्वलन्तं ब्रह्मतेजसा ॥ ३ ॥
द्वापारे पीतवर्णं च शोभितं पीतवाससा ।
कृष्णवर्णं कलौ कृष्णं परिपूर्णतमं प्रभूम् ॥ ४ ॥
नवधाराधरोत्कृष्टश्यामसुन्दरविग्रहम् ।
नन्दैकनन्दनं वन्दे यशोदानन्दनं प्रभुम् ॥ ५ ॥
गोपिकाचेतनहरं राधाप्राणाधिकं परम् ।
विनोदमुरलीशब्दं कुर्वन्तं कौतुकेन च ॥ ६ ॥
रुपेणाप्रतिमेनैव रत्नभूषणभूषितम् ।
कन्दर्पकोटिसौनदर्यं बिभ्रन्तं शान्तमीश्र्वरम् ॥ ७ ॥
क्रीडन्तं राधया सार्धं वृन्दारण्ये च कुत्रचित् ।
कुत्रचिन्निर्जनेऽरण्ये राधावक्षःस्थलस्थितम् ॥ ८ ॥
जलक्रीडां प्रकुर्वन्तं राधया सह कुत्रचित् ।
राधिकाकबरीभारं कुर्वन्तं कुत्रचिद् वने ॥ ९ ॥
कुत्रचिद्राधिकापादे दत्तवन्तमलक्तकम् ।
राधाचर्वितताम्बूलं गृह्णन्तं कुत्रचिन्मुदा ॥ १० ॥
पश्यन्तं कुत्रचिद्राधां पश्यन्तीं वक्रचक्षुषा ।
दत्तवन्तं च राधायै कृत्वा मालां च कुत्रचित् ॥ ११ ॥
कुत्रचिद्राधया सार्धं गच्छन्तं रासमण्डलम् ।
राधादत्तां गले मालां धृतवन्तं च कुत्रचित् ॥ १२ ॥
सार्धं गोपालिकाभिश्र्च विहरन्तं च कुत्रचित् ।
राधां गृहीत्वा गच्छन्तं विहायतां च कुत्रचित् ॥ १३ ॥
विप्रपत्नीदत्तमन्नं भुक्तवन्तं च कुत्रचित् ।
भुक्तवन्तं तालफलं बालकैः सह कुत्रचित् ॥ १४ ॥
कालीयमूर्न्धिपादाब्जं दत्तवन्तं च कुत्रचित् ।
विनोदमुरलीशब्दं कुर्वन्तं कुत्रचिन्मुदा ॥ १५ ॥
गायन्तं रम्यसंगीतं कुत्रचिद् बालकैः सह ।
स्तुत्वा शक्रः स्तवेन्द्रेण प्रणनाम हरिं भिया ॥ १६ ॥
पुरा दत्तेन गुरुणा रणे वृत्रासुरेण च ।
कृष्णेन दत्तं कृपया ब्रह्मणे च तपस्यते ॥ १७ ॥
एकादशाक्षरो मन्त्रः कवचं सर्वलक्षणम् ।
दत्तमेतत् कुमाराय पुष्करे ब्रह्मणा पुरा ॥ १८ ॥
कुमारोऽङगिरसे दत्तो गुरवेऽङगिरसा मुने ।
इदमिन्द्रकृतं स्तोत्रं नित्यं भक्त्या च यः पठेत् ॥ १९ ॥
इह प्राप्य दृढां भक्तिमन्ते दास्यं लभेद् ध्रुवम् ।
जन्ममृत्युजराव्याधिशोकेभ्यो मुच्यते नरः ॥ २० ॥
न हि पश्यति स्वप्नेऽपि यमदूतं यमालयम् ॥ २१ ॥
॥ इति श्रीब्रह्मवैर्तपुराणे श्रीकृष्णजन्मखण्डे इंद्रकृत श्रीकृष्ण स्तोत्रं संपूर्णं ॥
इंद्रकृत श्रीकृष्ण स्तोत्रं मराठी अर्थः
इन्द्र म्हणाले
भगवान गोविन्दाना मी नमस्कार करतो. ते अविनाशी, परब्रह्म, ज्योतिस्वरुप, सनातन, गुणातीत, निराकार, स्वेच्छामय आणि अनन्त आहेत. ते भक्तांच्या ध्यानासाठी आणि आराधनेसाठी नाना रुपे धारण करतात. युगांच्या क्रमानुसार त्यांचे श्र्वेत, रक्त, पीत आणि श्याम वर्ण आहेत. सत्ययुगामध्ये त्यांचे स्वरुप शुक्ल तेजोमय आहे आणि ते सत्यस्वरुप आहेत. त्रेतायुगामध्ये त्यांची अंगकांती कुंकुमासारखी लाल आहे. ब्रह्मतेजाने जाज्वल्यमान असतात. द्वापारयुगात त्यांची कांती पिवळी असते आणि ते पीताम्बर धारण करतात. कलियुगामध्ये कृष्णवर्ण स्वीकारुन कृष्ण नाव धारण करतात. या सर्व रुपामध्ये जो एकच परिपूर्ण परमात्मा आहे, ज्यांचे रुप नविन जलधारेप्रमाणे श्यामवर्णी आणि सुन्दर आहे त्या नन्दनन्दन यशोदापुत्र भगवान गोविन्दाना मी नमस्कार करतो.
ते गोपिकांचे चित्त चोरतात, तसेच राधेला प्राणाहून प्रिय आहेत, जे कौतुकाने, विनोदाने मुरलीचा मधुर आवाज काढतात, ज्यांच्या रुपाची तुलनाच होउ शकत नाही, ज्यानी रत्नानी वेढलेली आभूषणे
घातली आहेत, ज्यांचे सौंदर्य कोटीकोटी कन्दर्पांहून अधिक आहे, त्या शान्तस्वरुप परमेश्र्वराला मी नमस्कार करतो.
जे वृन्दावनांत कधि राधेबरोबर क्रीडा करतात, कधि निर्जन वनांत राधिकेच्या वक्ष:स्थळावर विराजमान असतात, कधि राधेबरोबर जलक्रीडा करतात, कधि वनामध्ये राधेच्या केसांची वेणी घालतात, कधि राधेच्या पायांवर मुद्रा काढतात, कधि राधेने चावलेला विडा आनंदाने खातात, कधि तिरक्या डोळ्यांनी बघणार्‍या राधेला निहाळतात, कधि फूलांची माळा बनवून राधेला अर्पण करतात, कधि राधेबरोबर रासमण्डलांत जातात, कधि राधेने दिलेली माळा आपल्या गळ्यांत घालतात, कधि गोपांगनांबरोबर विहार करतात, कधि राधेला बरोबर घेऊन निघून जातात आणि तिलाही कुठेतरी सोडून निघून जातात. जे कधि ब्राह्मणपत्नीने दिलेले अन्न भोजन करतात, तर कुठे बालकांबरोबर ताडाची फळे खातात. जे कधि आनन्दाने गोप-किशोरींचे चित्त चोरतात, तर कधि ग्वालबालांबरोबर दूर गेलेल्या गायींना आवाज देउन बोलवतात, ज्यांनी कालिया नागाच्या मस्तकावर पाय ठेवला आहे आणि जे कधि मौजेने, आनन्दाने-विनोदाने मुरलीची तान छेडतात, तर कधि ग्वालबालांबरोबर मधुर गीत गातात. त्या परमात्मा श्रीकृष्णाला मी नमस्कार करतो.
या स्तवराजाने स्तुति करुन इन्द्राने श्रीहरिंना भीतभीत नमस्कार केला. पूर्वी वृत्रासूराबरोबर लढताना बृहस्पतिने हे स्तोत्र इंद्राला दिले होते. सर्वांत आधि श्रीकृष्णाने तपस्वी ब्रह्मदेवाला कृपापूर्वक एकादशाक्षर मन्त्र, सर्व लक्षणांनी परिपूर्ण कवच आणि हे स्तोत्र दिले होते. नंतर ब्रह्मदेवाने पुष्करक्षेत्री कुमाराला, कुमाराने अंङ्गिराला आणि अंङ्गिराने बृहस्पतिला हे स्तोत्र सांगितले.
इंद्राने केलेल्या या स्तोत्राचा पाठ जो भक्तिपूर्वक करतो त्याला इहलोकामध्ये श्रीहरीची भक्ती आणि अन्ती हरिचे दास्यसुख निश्र्चितच प्राप्त होते. त्याला जन्म, मृत्यु, वृद्धत्व, व्याधि, आणि दुःख यापासून मुक्ती मिळते आणि स्वप्नांतसुद्धा यमदूत किंवा यमलोकाचे दर्शन होत नाही.
अशारीतीने हे ब्रह्मवैवर्त पुराणांतील श्रीकृष्णजन्मखण्डांतील इंद्राने केलेले श्रीकृष्ण स्तोत्र पुरे झाले.
हिंदी अनुवाद
इन्द्र बोले
जो अविनाशी, परब्रह्म, ज्योतिःस्वरुप, सनातन, गुणातीत, निराकार, स्वेच्छामय और अनन्त हैं, जो भक्तोंके ध्यान तथाआराधनाके लिये नाना रुप धारण करते हैं, युगके अनुसार जिनके श्र्वेत, रक्त, पीत और श्याम वर्ण हैं; सत्ययुगमें जिनका स्वरुप शुक्ल तेजोमय है तथा उस युगमें जो सत्यस्वरुप हैं; त्रेतामें जिनकी अङ्गकान्ति कुंकुमके समान लाल है और जो ब्रह्मतेजसे जाज्वल्यमान रहते हैं, द्वापारमें जो पीत कान्ति धारण करके पीताम्बरसे सुशोभित होते हैं; कलियुगमें कृष्णवर्ण होकर ' कृष्ण ' नाम धारण करते हैं; इन सब रुपोंमें जो एक ही परिपूर्णतम परमात्मा हैं; जिनका श्रीविग्रह नूतन जलधरके समान अत्यन्त श्याम एवं सुन्दर है, उन नन्दनन्दन यशोदाकुमार भगवान् गोविन्दकी मैं वन्दना करता हूँ ।
जो गोपियोंके चित्त चुराते हैं तथा राधाके लिये प्राणोंसे भी अधिक प्रिय हैं, जो कुतुहलवश विनोदके लिये मुरलीकी ध्वनिका विस्तार करते रहते हैं, जिनके रुपकी कहीं तुलना नहीं है, जो रत्नमय आभूषणोंसे विभूषित हो कोटि-कोटि कंदर्पोंका सौन्दर्य धारण करते हैं; उन शान्तस्वरुप परमेश्र्वरको मैं प्रणाम करता हूँ ।
जो वृन्दावनमें कहीं राधाके पास क्रीडा करते हैं, कहीं निर्जन स्थलमें राधाके वक्षःस्थलपर विराजमान होते हैं, कहीं राधाके साथ जलक्रीडा करते हैं, कहीं वनमें राधिकाके केश-कलापोंकी चोटी गूँथते हैं, कहीं राधिकाके चरणोंमें महावर लगाते हैं, कहीं राधिकाके चबाये हुए ताम्बूलको सानन्द ग्रहण करते हैं, कहीं बॉंके नेत्रोंसे देखती हुई राधाको स्वयं निहारते हैं, कहीं फूलोंकी माला तैयार करके राधिकाको अर्पित करते हैं, कहीं राधाके साथ रासमण्डलमें जाते हैं, कहीं राधाकी दी हुई मालाको अपने कण्ठमें धारण करते हैं, कहीं गोपाङ्गनाओंके साथ विहार करते हैं, कहीं राधाको साथ लेकर चल देते हैं और कहीं उन्हें भी छोडकर चले जाते हैं ।
जिन्होंने कहीं ब्राह्मणपत्नियोंके दिये हुए अन्नका भोजन किया है और कहीं बालकोंके साथ ताडका फल खाया है; जो कहीं आनन्दपूर्वक गोप-किशोरियोंके चित्त चुराते हैं, कहीं ग्वालबालोंके साथ दूर गयी हुई गौओंको आवाज देकर बुलाते हैं, जिन्होंने कहीं कालियानागके मस्तकपर अपने चरणकमलोंको रखा हैं और जो कहीं मौजमें आकर आनन्द-विनोदके लिये मुरलीकी तान छेडते हैं तथा कहीं ग्वालबालोंके साथ मधुर गीत गाते हैं; उन परमात्मा श्रीकृष्णको मैं प्रणाम करता हूँ ।
इस स्तवराजसे स्तुति करके इन्द्रने श्रीहरिको भयसे प्रणाम किया । पूर्वकालमें वृत्रासुरके साथ युद्धके समय गुरु बृहस्पतिने इन्द्रको यह स्तोत्र दिया था । सबसे पहले श्रीकृष्णने तपस्वी ब्रह्माको कृपापूर्वक एकादशाक्षर मन्त्र, सब लक्षणोंसे युक्त कवच और यह स्तोत्र दिया था । फिर ब्रह्माने पुष्करमें कुमातको, कुमारने अङ्गिराको और अङ्गिराने बृहस्पतिको इसका उपदेश दिया था । इन्द्रद्वारा किये गये इस स्तोत्रका जो प्रतिदिन भक्तिपूर्वक पाठ करता है, वह इहलोकमें श्रीहरिकी सुदृढ भक्ति और अन्तमें निश्र्चय ही उनका दास्य-सुख प्राप्त कर लेता है । जन्म, मृत्यु, जरा, व्याधि और शोकसे छुटकारा पा जाता है और स्वप्नमें भी कभी यमदूत तथा यमलोकको नहीं देखता ।
यह अनुवाद गीता प्रेसद्वारा प्रकाशित संक्षिप्त ब्रह्मवैवर्तपुराणसे उनकेप्रति आभार और धन्यवाद प्रगट करते हुए लिया गया है ।
Indra krut ShriKrishna Stotra
इंद्रकृत श्रीकृष्ण स्तोत्रं
Custom Search
3 comments:
Hare krishna to post person who have done religious work for people.
अद्भुत।कोटि कोटि धन्यवाद।
जय जय श्री राधे कृष्ण, लाडली लाल की जय
Post a Comment